Służba tyralierska.

Część pierwsza.

[Pierwsza część zawiera ogólne obserwacje, które nie zostały spisane. Paragrafy te zostały ponumerowane od 1 do 15.]

Część druga.
Szkoła plutonu dla tyralierów.

Artykuł I.
Zasady ogólne.

16. Przed rozwinięciem kompanii w tyralierę należy przeprowadzić odliczanie do czterech w każdym szeregu, od prawej do lewej.

17. Tyralierzy powinni, bez żadnej komendy, zdejmować i zakładać bagnety na karabiny, kiedy tylko uważają to za potrzebne: zasadą będzie zdejmowanie ich, kiedy się rozwijają i zakładanie na karabin, kiedy się przeformowują.

Uwaga. Jest to środek ostrożności mający na celu uniknięcie wypadków; zatrzymania się przed frontem nieprzyjaciela.

18. Rezerwa pozostawi bagnety na muszkietach bez przerwy; zawsze będzie dostosowywać się do ruchów tyraliery.

19. Tyralierzy maszerujący krokiem spiesznym/biegiem [au pas de course], zawsze będą nosili broń w taki sposób, jaki wydaje im się najbardziej dla nich odpowiedni.

20. Słowo odstęp [intervalle], oznaczać będzie odległość oddzielająca dwóch tyralierów tej samej linii [ligne]; a dystans [distance], odległość, która jest pomiędzy pierwszą i drugą linią.

21. Odstęp 10 kroków [6,5 m] będzie odległością, jaką będą zazwyczaj przyjmować tyralierzy między sobą.

22. Dystans między jedną a drugą linią będzie wskazany w artykule III.

Artykuł II.
O rozwijaniu się.

23. Dowódca może rozwinąć tyralierę na dwa sposoby: w miejscu (także nazywane "na flankę" [par le flanc]) i w marszu (także nazywane "naprzód" [en avant]).

Artykuł III.
Rozwijanie w miejscu.

24. Kapitan, chcąc rozwinąć swoją kompanię na zajętym terenie, zakomenderuje:

En Tirailleurs.
Par le flanc droit et le flanc gauche – à droit, à gauche.
À tant de pas, prenez vos distances. Pas de course – marche.
[W tyralierę.
Przez prawo i przez lewo – w prawo i w lewo.
Na tyle kroków weźcie swój odstęp. Krok spieszny – Marsz.]

25. Na komendę à droit i à gauche pierwsza sekcja obróci się w prawo, druga w lewo, a trzeci szereg zrobi prawo w tył.

26. Na komendę marche trzeci szereg, który zrobił prawo w tył, pomaszeruje przed siebie prowadzony prze sierżanta-majora oraz ulokuje się 50 kroków [32,5 m] z tyłu, uformowany w dwa szeregi i będzie używany jako rezerwa.

27. Na tą samą komendę żołnierze na skrzydłach pierwszego i drugiego szeregu zaczną maszerować; pozostali będą podążać za nimi, każdy człowiek posunie się naprzód za poprzedzającym go na tyle kroków, ile wskazał kapitan. Kapitan widząc, że rozwijanie jest już prawie zakończone, wypowie komendę halte [stój]: na ten znak ludzie zatrzymają się i zrobią front. Tyralierzy drugiego szeregu pozostaną za tymi z pierwszego, w odległości 1 kroku [0,6 m] od nich. Kapitan dołączy do rezerwy, a dowódcy sekcji zajmą pozycję na 10 kroków [6,5 m] z tyłu, naprzeciwko środka swojej sekcji.

28. Dwóch kaprali ustawionych będzie w centrum kompanii, jeden w pierwszym, a drugi w drugim szeregu i będą pełnić rolę przewodniego dla każdej z linii tyralierów.

29. Inni podoficerowie nie mają stałych miejsc; ustawią się tam, gdzie uznają swoją obecność za niezbędną i będą zwracać szczególną uwagę, aby obie linie nie złączyły się.

Artykuł IV.
Rozwijanie się w marszu (także zwane "naprzód").

30. Kompanii maszerującej w szyku bojowym en bataille, kapitan, gdy zechce rozwinąć ją w tyralierę nie przerywając zdobywania terenu, zakomenderuje:

En avant en tirailleurs.
À tant de pas, prenez vos intervalles. Pas de course – marche.
[Naprzód w tyralierę.
Na tyle kroków weźcie swój odstęp. Krok spieszny – marsz.]

31. Na komendę marche trzeci szereg zatrzyma się, a sierżant-major niezwłocznie uformuje go w dwa szeregi jak zostało powiedziane powyżej i będzie je trzymał około 50 kroków [32,5m] za linią tyralierów.

32. Na tę samą komendę dwa pierwsze szeregi będą kontynuowały swój marsz naprzód; każda rota z wyjątkiem środkowej, która porusza się prosto przed siebie, będzie stopniowo rozchodziła się na prawo i lewo tak, żeby ludzie powoli osiągnęli swoje odstępy w linii. Kapitan, widząc rozwinięcie prawie ukończone zakomenderuje halte [stój], jeżeli będzie chciał skrócić tyralierę, jeżeli nie, pozwoli swojemu plutonowi rozsypać się jako tyralierzy.

33. Do tego momentu zakładaliśmy, że kompania będzie sformowana w trzy szeregi, z trzecim szeregiem używanym jako rezerwa; w wypadku gdy są to dwa, a nie trzy szeregi założenie rozwinięcia dwuszeregowego będzie takie same z tą różnicą, że rezerwa, która w szyku trójszeregowym była formowana z trzeciego szeregu, będzie tworzona w kompanii dwuszeregowej z rot lewego i prawego skrzydła plutonu, w liczbie odpowiadającej trzeciej części kompanii.

34. W rozwijaniu się w miejscu (także "na flankę" [par le flanc]) roty te wykonają prawo w tył zwrot i udadzą się o 50 kroków [32,5 m] za linię tyralierów.

35. W czasie rozwijania się w marszu ("naprzód") te same roty zatrzymają się na komendę marsz, aby stanąć na swoim miejscu, o 50 kroków [32,5 m] za linią tyralierów.

Artykuł V.
Spostrzeżenia na temat różnych sposobów rozwijania się.

Gdy żołnierze będą już dobrze przyuczeni w sposobach rozwijania się w tyralierę, dowódca przestanie używać komend: par le flanc droit, et par le flanc gauche, à droite, à gauche, à tant de pas prenez vos distances ou vos intervalles, pas de charge – marche, które to komendy zostaną zastąpione sygnałem en tirailleurs jako znakiem do rozwinięcia się. Kapitan nie będzie potrzebował dawać żadnych innych ostrzeżeń poza: À tant de pas służącym do powiadomienia, jakie odstępy mają między sobą przyjąć tyralierzy. To ostrzeżenie o ilości kroków będzie potrzebne w momencie gdy odstęp nie odpowiada temu oznaczonemu w komendzie nr 21.

Artykuł VI.
O zbieraniu się.

36. Na sygnał ralliement tyralierzy posuną się krokiem spiesznym/biegiem [pas de course] aby połączyć się z rezerwą i przyjąć taką formację, jaką kapitan uzna za stosowne.

37. Jeżeli kapitan chciałby uformować kompanię w linię bojową [en bataille], trzyszeregową, zasygnalizuje to tyralierom poprzez ustawienie rezerwy z przodu w jednym szeregu po czym każdy z żołnierzy zbierających się z tyraliery zajmie na powrót swoje miejsce w szyku.

38. Jeżeli zamiast tego będzie chciał sformować koło [cercle], będzie mógł to również zasygnalizować tyralierom poprzez posunięcie szeregu rezerwy na przód. W tej formacji żołnierze nie będą szukać swoich miejsc w szeregach, lecz całą swą uwagę poświęcą na zebraniu się by odeprzeć atak kawalerii.

39. Z nadciągnięciem kawalerii kapitan da sygnał commencez le feu: ogień ten będzie prowadzony przez drugi i trzeci szereg, pierwszy szereg zaś klęczy z wystawionymi bagnetami.

40. W przypadku gdy rezerwa jest zbyt oddalona od tyralierów w momencie wydania komendy do zebrania, posunie się do przodu dla spotkania z nimi mając jednak na uwadze, by zatrzymać się na czas aby dać im znać, w jakim szyku mają się spotkać.

41. Koło sformowane przeciwko kawalerii rozformuje się na komendę: sur le centre, rompez le cercle – marche. Istnieje też możliwość rozwinięcia się w tyralierę na prosty sygnał en tirailleurs; to rozwinięcie będzie przeprowadzone jak wachlarz [en eventail] (Nr 32 instrukcji).

Artykuł VII.
Zebranie kompanii sformowanej w dwa szeregi.

42. Kapitan zamierzający sformować kompanię w linię do boju [en bataille] zasygnalizuje to tyralierom przez obrócenie w prawo i w lewo rezerwy oraz pozostawienie pośrodku dostatecznej szerokości do ustawienia pozostałej części kompanii.

43. Zebranie kompanii w koło [cercle] zawsze przeprowadzone będzie w trzech szeregach tak jak przykazano powyżej pod numerem 38.

Artykuł VIII.
Strzelanie.

44. Występują dwa rodzaje strzelania: strzelanie w miejscu [de pied ferme] i strzelanie w marszu [en marchant].

Artykuł IX.
Niezmienne zasady strzelania.

45. Należy zwrócić uwagę na niezmienną zasadę, by tyralierzy tej samej roty nigdy nie strzelali w tym samy momencie, tak żeby jeden z nich miał zawsze załadowaną broń.

46. Żołnierze powinni być odliczeni do czterech przed rozwinięciem, ogień tyralierów powinien zacząć się od numerów pierwszych pierwszego szeregu i być kontynuowany co czwarty, a każdy powinien strzelać dopiero po swoim sąsiedzie po prawej stronie.

47. Ludzie drugiego szeregu będą się pilnować, by strzelali ponad głowami tych z pierwszego szeregu w sposób, jaki będzie przepisany dla danego rodzaju strzelania.

48. Ogień nie zostanie nigdy przerwany innym rozkazem niż cessez le feu, nie bacząc na ruchy jakie będzie wykonywała linia tyralierów.

Artykuł X.
Ogień w miejscu [feux de pied ferme].

49. Na sygnał commencez le feu oba szeregi zrobią tuj [aprêteront]; drugi szereg pozostaje na swej pozycji, ogień rozpoczyna pierwszy szereg sposobem wskazanym pod numerem 46.

50. Człowiek pierwszego szeregu, po oddaniu strzału obracając się w lewo, zajmie miejsce człowieka z drugiego szeregu aby załadować broń, ten zaś wymieni go w pierwszym szeregu; człowiek drugiego szeregu po oddaniu strzału znów zajmie miejsce pierwszego i będą to czynić tak długo, aż otrzymają sygnał cessez le feu.

51. Na ten sygnał każdy żołnierz zajmie znowu swoje miejsce: ludzie pierwszego szeregu w pierwszej linii, ludzie drugiego w drugiej linii.

Artykuł XI.
Strzelanie w marszu[feux en marchant].

52. Będą występować trzy rodzaje strzelania w marszu: strzelanie w natarciu [en avançant], strzelanie w wycofywaniu [en retraite] i strzelanie w marszu w jedną stronę [en marchant par le flanc].

Artykuł XII.
Ogólne zasady dotyczące trzech typów strzelania w marszu.

53. Tyralierzy zawsze najpierw rozpoczną marsz zanim otworzą ogień.

Artykuł XII.
Strzelanie w natarciu [feux en avançant].

54. Na sygnał commencez le feu żołnierze pierwszej linii ruszą krokiem spiesznym/biegiem [pas de course], żeby szybko osiągnąć odległość 30 kroków [19,5 m] od punktu, z którego ruszyli; w tym samym czasie druga linia będzie kontynuowała marsz krokiem zwykłym.

55. Po przejściu 30 kroków [19,5 m] pierwsza linia zatrzyma się, wystrzeli salwę (co czwarty) i będzie ładować.

56. Druga linia, osiągając odległość 30 kroków [19,5 m] przed pierwszą linią, także odda salwę oraz rozpocznie ładowanie w miejscu i tak dalej.

57. Na sygnał cessez le feu ogień zostanie wstrzymany; oba szeregi będą dalej kontynuowały marsz naprzód, powracając do początkowego szyku dwóch linii oddalonych od siebie na jeden krok [0,65 m].

58. Jeżeli zamiast sygnału cessez le feu zabrzmi halte, oba szeregi również zmniejszą swój dystans i będą kontynuowały ogień, który później przejdzie w feu de pied ferme; tak samo może on się zamienić w ogień na stronę, jeżeli zabrzmi par le flanc droit lub par le flanc gauche, albo ogień w wycofywaniu w wypadku sygnału demi-tour.

Nota. Doświadczenie pokazało, iż ostatnie wyjaśnienie było potrzebne aby uczynić oczywistym dla żołnierzy, że ogień raz rozpoczęty musi być kontynuowany aż do sygnału cessez le feu nie bacząc na ruchy, jakie poza tym linia tyralierów wykonuje.

Artykuł XIII.
Ogień w wycofywaniu się [feux en retraite].

59. Kapitan pragnąc prowadzić ogień podczas wycofywania się, nakaże swoim tyralierom zrobić w tył zwrot i rozpocząć marsz, który będzie wykonany na dźwięk czwartego i pierwszego sygnału demi-tour i en avant.

60. Gdy obie linie będą się wycofywać, kapitan zakomenderuje commencez le feu.

61. Na ten sygnał pierwszy szereg zatrzyma się, drugi zaś weźmie krok podwójny [pas accéléré] i stanie w odległości około 30 kroków [19,5 m]. Pierwszy szereg będąc zatrzymanym, jak było przed chwilą powiedziane, obróci się twarzą do nieprzyjaciela i otworzy ogień, gdy tylko zauważy drugą linię na pozycji. Po oddaniu salwy odwróci się i przejdzie pomiędzy odstępami drugiego szeregu, żeby z kolei zatrzymać się 30 kroków za nim [19,5 m] i tak nieprzerwanie, aż nie zostanie wydany sygnał cessez le feu, halte, en avant, etc. (zobacz różne sygnały, o których mowa pod Nr 58).

Sygnały zaadoptowane dla szkoły tyralierów.

1. En avant. [Wprost/naprzód.]
2. Par le flanc droit. [Przez prawo.]
3. Par le flanc gauche. [Przez lewo.]
4. Demi-tour à droite. [Prawo w tył – zwrot.]
5. Pas de course. [Krok spieszny/bieg.]
6. Halte.[Stój.]
7. En tirailleur. [W tyralierę.]
8. Ventre à terre. [Padnij.]
9. Se relever. [Powstań.]
10. Commencez le feu. [Zaczynaj ogień.]
11. Cessez le feu. [Wstrzymaj ogień.]
12. La charge. [Do ataku.]
13. Le ralliement. [Zebranie się.]
14. Feu de peloton. [Ogień plutonem.]
15. Feu de deux rangs. [Ogień dwoma szeregami.]
16. Rompre par peloton. [Złamanie plutonu.]
17. Changement de front (à droite et à gauche). [Odmiana kierunku (w prawo i w lewo).]
18. à 45 dégrés. [o 45 stopni.]
      à 22½ dégrés. [o 22½ stopnia.]
      à 75 dégrés. [o 75 stopni.]
      à 60 dégrés. [o 60 stopni.]
19. Roulement. [Werbel.]
20. Garde à vous bataillon. [Baczność batalion.]
21. Garde à vous tel ou tels bataillons. [Baczność ten lub te bataliony.]
22. Garde à vous telle ou telles compagnies. [Baczność ta lub te kompanie.]
23. Raccorder une ligne d'un seul bataillon. [Skrócenie linii jednego batalionu.]
24. Raccorder une ligne de plusieurs bataillons. [Skrócenie linii kilku batalionów.]
25. Formez les carrés. [Formuj czworobok.]
26. Rompez les carréés. [Złamcie czworobok.]
27. Découverte de l'ennemi (Infanterie). [Odkrycie nieprzyjaciela (piechota).]
28. Découverte de l'ennemi (Cavalerie). [Odkrycie nieprzyjaciela (kawaleria).]

Nota. W sygnale Nr 18 oznaczającym kąt, o jaki należy odmienić kierunek, niskie tony symbolizują dziesiątki, a wysokie tony jedności liczby stopni.

W sygnałach garde à vous tel ou tels bataillons, telle ou telles compagnies oraz w tych raccorder la ligne niskie tony oznaczają numer batalionu, wysokie tony numer kompanii.

Zobacz sygnał garde à vous demi bataillons de droite, ou de gauche, nota 2 na stronie 58 [prawdopodobnie poprzedzająca nota].