Deutsch in English français
auf Deutsch in English en français



Honory w armii.


W 1813 r. została opublikowana w Paryżu 3-cia edycja "Manuel d'Infanterie ou Rséumé de tous de Règlemens, Décrets, Usages, Renseignemens, propres à cette Arme. Ouvrage renfermant tout ce que doivent savoir les sous-officiers" ("Podręcznik piechoty albo podsumowanie wszystkich regulaminów, zarządzeń, instrukcji i wskazań użytecznych dla tej broni. Praca zawierająca wszystko, co podoficer wiedzieć powinien").

Autorem tej pracy jest Etienne-Alexandre Bardin (1774-1841). Pisze on (№ 202, str. 198-201, tłum. z franc. Martin Lancaster, z ang. Paweł Grabowski):

... palce w górę, wnętrze dłoni na zewnątrz.
Fragment ryciny aut. Jügel:
"Parada Gwardii Imperialnej
w Lustgarten w Berlinie 1806 r."

Honory w armii [honneurs intérieurs].

Istnieje w armii rodzaj honorów, które nazwiemy honorami wewnętrznymi [honneurs intérieurs]. Zawierają się one w publicznie okazywanych świadectwach hierarchicznie pojmowanej uprzejmości i wyrażają poprzez salutowanie wg ustalonych wcześniej norm. Znakomite rozporządzenia z 1788 r. nie pominęły tych użytecznych szczegółów. Nasz regulamin porządkowy [réglement de police, z 24 czerwca 1792], który skopiował regulamin z 1 lipca 1788 przeszedł do porządku nad ustalonymi zasadami wojskowej kurtuazji, niczym innym ich nie zastępując. W skrócie podajemy, jakie są owe zasady:

Gdy oficerowie generalicji [officiers-généraux] lub oficerowie dowodzący pułkiem przechodzą obok siedzących lub stojących sierżantów, kaprali i żołnierzy, ci w pierwszym przypadku stają w postawie "Portez – vos Armes", podoficerowie (1) zdejmują kapelusz, żołnierze unoszą do niego dłoń; w drugim przypadku salutujący zwracają się w stronę osoby, której oddają honory.

Jeżeli podwładni maszerując przechodzą przed frontem stojących przełożonych podoficerowie salutują zdejmując kapelusz (1), kaprale i żołnierze unosząc do niego dłoń.

Gdy podwładni maszerują z bronią i nie są sformowani podoficer przenosi broń regulaminowo do prawego ramienia; żołnierze przyjmują postawę "Portez – vos Armes". Jedni i drudzy prezentują broń jeśli zwróci się do nich oficer generalicji [officier-général], komendant placu [commandant de la place] albo oficer przełożony [officier supérieur] dowodzący pułkiem lub ich kompanią.

Wszyscy kaprale i żołnierze maszerujący bez broni salutują oficerów generalicji, oficerów dowodzących ich pułkiem i kapitana swojej kompanii zatrzymując się i zwracając w ich stronę bez unoszenia dłoni do kapelusza. Pozostałym szarżom salutują nie zatrzymując się, przez uniesienie wyprostowanej na płask dłoni ku stronie kapelusza przeciwnej salutowanemu.

Podoficerowie (sous-officiers) salutują oficerów generalicji [officiers-généraux], oficerów przełożonych [officiers supérieurs] i kapitana [capitaine] swojej kompanii zatrzymując się, zdejmując kapelusz i trzymając go po prawej stronie bez nachylania głowy i ciała. Innym szarżom salutują w ten sam sposób, ale bez zatrzymywania się (1).

Jeżeli oficer generalicji [officier-général], oficer przełożony [officier supérieur] lub inny przywoła podoficera (sous-officier) albo żołnierza, wysunie się on raźno naprzód i stanie dwa - trzy kroki przed przełożonym. Podoficer zdejmie kapelusz (1), żołnierz uniesie do niego dłoń i obaj pozostają w tej pozycji, aż oficer przestanie do nich przemawiać.

Jeżeli przełożeni stoją i podwładni przechodzą obok nich, podoficer salutuje zdejmując kapelusz (1), a żołnierze unosząc do kapelusza wyprostowaną na płask dłoń.

Oficerowie salutują sobie nawzajem. Wyższa szarża musi zawsze oddawać właściwe honory niższej szarży.

Oficerowie zdejmują kapelusz przed podoficerami (sous-officiers), którzy oddali im honory i unoszą dłoń do kapelusza salutując wszystkim żołnierzom.

Gdy oficerowie generalicji [officiers-généraux], oficerowie przełożeni [officiers supérieurs] lub dowódca kompanii wchodzą do pomieszczeń baraku żołnierze wstają, zajmują miejsce po przeciwnej stronie wezgłowia swojego łóżka i unoszą wyprostowaną dłoń, aż przełożony da komendę "Repos". Przed wszystkimi innymi oficerami żołnierze powstają bez zmiany swych miejsc.

(1) Nota: Skoro podoficerowie noszą obecnie czako podobnie jak żołnierze, jedni i drudzy uniosą dłoń do czaka, palce w górę, wnętrze dłoni na zewnątrz.

W tej samej książce autor pisze o obowiązkach kaprala użytego jako posłaniec (nº 362, str. 365):

Obowiązki kaprala jako posłańca [caporal d'ordonnance].

Kapral będący posłańcem nie może opuścić swojego stanowiska ani zdjąć ładownicy podczas pełnienia obowiązków podobnie jak podczas pełnienia warty. Będąc posłańcem nosi broń w prawym ramieniu; jeśli napotka oficerów regimentu minie ich bez zatrzymania, ale poprawi trzymanie broni. Kapral wysyłając żołnierza z meldunkiem upewni się, że ten ostatni weźmie ze sobą muszkiet i będzie go nosił w ten sam sposób.

Jeżeli kapral lub żołnierz mają dostarczyć jako posłańcy list lub paczkę oficerowi przełożonemu [officer supérieur] lub osobie upoważnionej dekretem do odbierania honorów poprzez prezentowanie broni i gdy podają paczkę lub list rzeczonym osobom zastosują [usage] podtrzymanie prezentowanej broń jedynie lewą ręką dobywając i podając prawą ręką przesyłkę, po czym natychmiast przeniosą broń do prawego ramienia bez unoszenia dłoni do czako lub baraniej czapy.

Jeśli należy dostarczyć list lub paczkę jakimkolwiek innym osobom, wojskowy występuje z bronią w prawym ramieniu, podaje przesyłkę lewą ręką i przyjmuje nieporuszenie postawę podoficera pod bronią dopóki nie otrzyma odpowiedzi lub potwierdzenia odbioru.



... powrót do strony glównej